Viêm gan không hoạt động hay còn gọi là viêm gan B thể ngủ là hiện tượng của bệnh lý viêm gan B mãn tính. Lúc này cơ thể chỉ tạm thời ức chế các loại virus viêm gan B ở dạng ngủ đông và không hề có triệu chứng bệnh bênh ngoài lẫn khi chúng ta thực hiện các xét nghiệm. Nhưng bệnh nhân lúc này vẫn được coi là đối tượng bị nhiễm virus viêm gan B vì vẫn có khả năng lây và các loại virus này sẽ hoạt động trở lại khi có điều kiện thuận lợi.
Tìm hiểu các thể viêm gan không hoạt động
Ngay khi qua 6 tháng mắc bệnh viêm gan cấp, nếu cơ thể không tạo đủ kháng thể để bài trừ thì loại virus này sẽ thích nghi và tồn tại suốt đời trong cơ thể bệnh nhân. Tuy nhiên tồn tại sẽ ở 2 dạng, một dạng có hoạt động để gây ra triệu chứng bệnh hay còn gọi là viêm gan mãn tính. Loại còn lại chính là loại chúng ta đang đề cập là loại virus nằm trong tình trạng ngủ đông hay còn gọi là viêm gan không hoạt động.
Ở hai thể đầu tiên là viêm gan cấp và viêm gan mãn tính thực sự là cơ thể sẽ có những triệu chứng của bệnh và tế bào gan sẽ bị tổn thương dần dần gọi là hội chứng tổn thương tế bào gan. Bệnh nhân sẽ có nhiều triệu chứng của viêm gan tăng dần như đau tức ở hạ sườn phải, ăn uống ngày càng kém đi, kém khẩu vị, vàng da, vàng mắt… Còn đối với những đối tượng có thể viêm gan không hoạt động thì sẽ không có các triệu chứng này nhưng máu họ vẫn có lượng lớn virus và nhân lên rất nhanh.
Các đối tượng mắc chứng viêm gan thể không hoạt động do không có bất cứ triệu chứng gì nên rất khó phát hiện nếu không đi xét nghiệm chuyên khóa và vô tình họ trở thành những nguồn lây nhiễm rất đáng sợ cho căn bệnh viêm gan B này. Do đó việc kiểm tra sức khỏe tổng quát 6 tháng một lần sẽ giúp chúng ta dễ dàng phát hiện căn bệnh tiềm ẩn đáng sợ trên do virus chỉ tạm thời không hoạt động chứ không phải là ngủ hẳn.
Thời gian ngủ của virus viêm gan B trong cơ thể người mắc bệnh cũng rất bất thường, dài ngắn phụ thuộc vào thể trạng miễn dịch của người bệnh. Nếu bệnh nhân trẻ khỏe, hệ miễn dịch tốt thì thời gian virus bộc phát khá lâu và ngược lại. Tuy nhiên rằng cũng sẽ có một lúc nào đó bệnh sẽ bộc phát và do virus đang nhân rộng nên khi phát bệnh thường có triệu chứng bệnh khá nặng.
Trong đó, hệ thống miễn dịch của gan cũng được huy động. Tấn công tế bào gan để tiêu diệt vi rút làm phóng thích men gan vào máu khiến nồng độ men gan trong máu tăng cao. Đồng thời, người bệnh sẽ ngày càng có biểu hiện viêm gan cấp tính hoặc mãn tính và thậm chí là suy gan cấp tính. Tuy nhiên, ngay khi phát hiện ra, khả năng chữa trị của nó trở nên vô cùng khó khăn, người bệnh bước vào giai đoạn biến chứng cuối cùng của bệnh viêm gan B.
Xét nghiệm viêm gan thể không hoạt động như thế nào?
Cũng giống như cơ chế bệnh sinh của tế bào gan loại B, chúng sẽ không gây ra sự phơi nhiễm của bất cứ thứ gì trong cơ thể, kể cả xét nghiệm men gan và các chức năng sinh hóa gan bình thường. Vì vậy, cách duy nhất để phát hiện viêm gan B chỉ không hiệu quả nếu đạt được mục tiêu đề ra.
Trên thực tế, việc tầm soát viêm gan B thể không hoạt động thường được thực hiện trên các đối tượng liên quan đến các bệnh lây truyền qua đường máu và dịch tiết, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh. Căng cơ, đối tượng cần can thiệp ngoại khoa như phụ nữ có thai, bệnh nhân tiền phẫu… kể cả lần khám đầu. Lúc này, bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra sự hiện diện của HBsAg trong máu. Đây là protein bề mặt của vi rút gây ra bệnh viêm gan B. Đây là một kháng nguyên đánh dấu sự hiện diện của nó trong cơ thể. Nếu cơ thể chưa từng mắc bệnh hoặc đã từng mắc bệnh nhưng đã khỏi thì xét nghiệm HbsAg sẽ hoàn toàn âm tính.
Ngược lại, nếu xét nghiệm HbsAg cho kết quả dương tính men gan hoàn toàn trong giới hạn bình thường, bệnh nhân không có biểu hiện gì trên lâm sàng thì những đối tượng này được coi là viêm gan B.
Bước tiếp theo là xác định xem họ có phải là người mang mầm bệnh với nguy cơ lây nhiễm cao hay thấp. Để biết điều này, thử nghiệm tiếp theo sẽ được thực hiện là HbeAg. Kết quả sẽ cho biết virus có đang phát triển trong máu hay không. Tuy nhiên, đây chỉ là đánh giá gián tiếp của xét nghiệm huyết thanh. Do đó, một xét nghiệm chẩn đoán bổ sung quan trọng cho bệnh nhân này là HBV DNA.
Xét nghiệm HBV DNA là một ứng dụng được phát triển trong lĩnh vực sinh học phân tử. Bằng cách nhân đôi virus trong nuôi cấy nhân tạo, các kỹ thuật viên có thể đo trực tiếp số lượng virus trong máu, từ đó đưa ra số lượng virus thực tế hiện có. Nếu HBV DNA cao chứng tỏ viêm gan B chưa hoạt động, nhưng nếu tiếp xúc với máu và dịch tiết thì vẫn có khả năng lây nhiễm cao.
Đồng thời cần theo dõi men gan thường xuyên để có thể phát hiện sớm virus tấn công tế bào gan và tiến hành điều trị. Trong trường hợp kết quả xét nghiệm HBV DNA thấp hoặc không phát hiện được thì không nên gọi những đối tượng này là “bệnh nhân” vì họ chỉ là người mang mầm bệnh và virus “chung sống hòa bình” sẽ không gây hại cho họ. Đối với cơ thể, nó không có khả năng lây lan cho người khác. Tuy nhiên, phương pháp này không thể đảm bảo lâu dài vì virus có thể bùng phát bất cứ lúc nào và gây tổn thương gan. Vì vậy, cũng cần theo dõi men gan ở những đối tượng này. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai để tránh lây truyền sang con.
Nên tiêm phòng viêm gan B càng sớm càng tốt
Cách tốt nhất để bạn và gia đình có thể đề phòng căn bệnh này cũng như phát hiện sớm để tránh lây cho nhau hay cộng đồng đó là khám nghiệm sức khỏe tổng quát và nếu chưa mắc bệnh bạn cần phải đi tiêm phòng virus viêm gan B ngay lập tức. Việc tiêm phòng này được thực hiện càng sớm càng tốt và phải đảm bảo tiêm phòng đúng thời gian cũng như các mũi tiêm nhắc lại.
Nguồn: https://www.vinmec.com/vi/vac-xin/kien-thuc-tiem-chung/nao-la-viem-gan-b-khong-hoat-dong-ngu/